Nooit meer slapen Folgen

Arnon Grunberg is schrijver. Hij werd bekend met zijn debuutroman ‘Blauwe Maandagen’, die bekroond werd met de Anton Wachterprijs en het Gouden Ezelsoor. Later volgden titels als ‘Fantoompijn’, ‘de Asielzoeker’ en ‘Tirza’, waarmee hij de Libris-literatuurprijs en de Gouden Uil won. Ook richtte Grunberg de Holocaust Literatuurprijs op. Deze prijs wordt elke twee jaar uitgereikt voor het beste literaire werk waarin de Holocaust een belangrijke rol speelt. Zelf werd hij in 2022 bekroond met de Johannes Vermeer Prijs en de PC Hooft Prijs. Nu presenteert Grunberg een nieuw seizoen van ‘Het filosofisch kwintet’. “De oude wereld sterft, en de nieuwe wereld worstelt om geboren te worden; nu is de tijd van monsters”. Deze zin uit 1929, toegeschreven aan Antonio Gramsci, vormt het uitgangspunt van het nieuwe seizoen. Grunberg gaat wekelijks met verschillende denkers op zoek naar de monsters van deze tijd. Femke van der Laan gaat met Arnon Grunberg in gesprek.

Giovanni Brand is performer en schrijver. Hij maakt theater over verhalen die bijna te zwaar zijn om aan te horen. De Roma- en Sintigemeenschap loopt over van die verhalen, omdat er op veel plekken in Europa (nog altijd) onmenselijk met hen wordt omgegaan. Brand ziet het daarom als zijn verantwoordelijkheid om de verhalen van de Roma- en Sintigemeenschap op het toneel te brengen, omdat ze ook onderdeel zijn van onze Nederlandse geschiedenis. Eerder maakte hij indruk met ‘I Love Roma’ en ‘Zanger zonder volk’, waarvoor hij werd genomineerd voor de Toneelschrijfprijs 2024. Deze laatste voorstelling keert nu terug in een herneming. ‘Zanger zonder volk’ speelt zich af in de veilige maar gesloten wereld van het woonwagenkamp. Brand onderzoekt daarin wat het betekent om op te groeien in een gesloten gemeenschap. Moet je je aanpassen om ergens bij te horen? En hoe bepaalt taal wie je mag zijn en waar je thuishoort: in een wagen op wielen of in een huis van steen? Tegelijkertijd is zijn nieuwste voorstelling ‘No Man’s Land’ momenteel te zien. In deze muzikale productie vertelt Brand het verhaal van drie generaties Roma-vrouwen die tegen hun wil zijn gesteriliseerd. Net als in zijn eerdere werk verbindt hij persoonlijke geschiedenissen met grotere maatschappelijke en politieke thema’s.

Jaap van den Beukel is fotograaf en documentairemaker. In zijn fotografie vertelt hij, door de omgeving te gebruiken, een verhaal over de geportretteerden. Zo maakte hij in 2016 de serie ‘Our Grid/Growing between the Lines’, waarin hij portretten van jongeren uit de Amsterdamse wijk IJburg afzet tegen de strakke architectuur van het eiland. Ook maakte hij documentaires, zoals ‘Om die liefde gaat het’, een portret van zijn ouders in hun meest kwetsbare jaren. Recent maakte Van den Beukel 'Mijn Noord', een serie portretten over de bewoners van de wijk Tuindorp Nieuwendam. Met deze serie werd hij in 2023 genomineerd voor de Zilveren Camera en de Dutch Photography Award. Waar de tentoonstelling een visuele indruk gaf van de buurt, duikt hij met een gelijknamige documentaire dieper in het dagelijkse leven en de opvattingen van met name oudere bewoners van de wijk Tuindorp Nieuwendam. Juist voor deze groep heeft Amsterdam-Noord de afgelopen jaren een ingrijpende transformatie doorgemaakt. Femke van der Laan gaat met Jaap van den Beukel in gesprek.